Vandaag is het precies 75 jaar geleden dat West-Nederland werd bevrijd van de Duitse bezetting.
De vijfde mei 1945 is overigens slechts een van de datums die het einde van de Tweede Wereldoorlog in Europa markeren. In Nederlands Indië, toen onderdeel van het Koninkrijk der Nederlanden, en elders in Azië duurde de oorlog nog enkele maanden voort, tot de overgave van Japan op 15 augustus 1945. Lees meer (via nos.nl)
Gisteravond, op 4 mei, vond de nationale herdenking plaats van de oorlogsslachtoffers en van allen die in de decennia daarna sneuvelden in oorlogssituaties en bij vredesoperaties.
Namens de Bisschoppenconferentie heeft mgr. Woorts, referent voor Kerk en Jodendom, een brief gestuurd ‘aan onze Joodse broeders en zusters in Nederland’. Hierin spreekt hij zijn verbondenheid met de Joodse gemeenschap uit en refereert aan ‘het enorme verdriet en de pijn vanwege het lijden en de uitroeiing van miljoenen Joodse broeders en zusters, waaronder uw eigen familieleden en vrienden.’ Lees meer (via rkkerk.nl)
KERKZANG RECHT UIT HET HART (7)
Thea Dingjan-Zonneveld — VICTIMAE PASCHALI LAUDES (beluister uitvoering)
In de dagen van Pasen overleed hij, vredig, met enkele dierbaren om hem heen. Zijn naam en persoon roepen heel veel herinneringen bij me op. Ouwe trouwe medewerker. Hij, man van verenigingen, van dorp en kerk. Veel te veel om op te noemen. Ik beschrijf nu wat bijna als vanzelf op mijn papier komt.
Hij was zanger in het gregoriaans en gemengd koor, waar nodig ook organist / pianist en dirigent. Toen hem duidelijk werd gemaakt dat de jongelui in de kerk wel eens wat ánders wilden horen en zingen, toen werd hij ook dirigent en koorleider van het jongerenkoor. Geassisteerd door muzikale neefjes aan het orgel gaf hij op een bijzondere wijze kleur aan de liturgie van zijn parochie. Op een goed moment droeg hij wijs het stokje over. Lang nog ondersteunde hij de gregoriaanse gezangen tot hij en de anderen zich genoodzaakt voelden te stoppen.
Er kwamen moeilijke jaren, hij merkte dat zijn gehoor achteruitging. Maar ook met het hoofd ging het minder en minder. Uiteindelijk verbleef hij in de afdeling De Laeck van Huize Leythenrode. Daar ontmoette ik hem de laatste jaren weer wanneer ik mijn beurt als voorganger vervulde. Hij werd steeds trouw begeleid door een van de kinderen. De laatste keer zag ik hem in december vorig jaar, in de Advent dus. Het dameskoor van zijn kerkdorpen verzorgde de gezangen, vergezeld door een cantor. Het ‘Rorate caeli’ werd gezongen. We zagen hem opkijken, opveren als het ware. Zijn hart werd geraakt, dat was duidelijk zichtbaar.
Toen ik hoorde dat ik op 26 april weer de beurt als voorganger had in Leythenrode, nu met ondersteuning van het dames- en herenkoor van De Goede Herder, nam ik mij voor de heren te vragen het ‘Victimae paschali laudes’ te zingen. Het mocht niet zo zijn. De ‘Coronatijd’ gebood al rond Aswoensdag dit verzoek achterwege te laten. En een bericht in de krant van 25 april meldde zijn overlijden.
Zo’n zestig jaar heeft hij op Paasmorgen met het gregoriaans koor ‘Victimae paschali laudes´ gezongen. Een oud paasgezang. Het klinkt maar één of hooguit tweemaal per jaar in de liturgie. Op Paaszondag en naar keuze op de tweede zondag van Pasen. Een zanger die strikt de gregoriaanse traditie volgt, zou dat meer dan goed genoeg vinden: op andere dagen niet meer passend. Maar ik had hem op de derde zondag van Pasen (26 april j.l.) graag het blijde gevoel van de eerste Paaszondag willen geven.
Victimae paschali laudes: ‘Laten we het Paaslam eren’. Een melodie die pakt. Je denkt het zo te kunnen meezingen. Maar het raffinement zit in de eenvoud. De melodie trekt als het ware de aarde op naar de hemel. Maar onmiddellijk erna trekt de aarde de hemel aan.
Het paaslam in Egypte bood redding aan allen die hunkerden naar toekomst en leven in het land wat God geeft. De tekst roept op Christus het lam te eren. Het lam dat immers de schapen redt. Het lege graf wordt bezongen. Hij die stief, Hij leeft. Ga naar Galilea, ga naar huis. Daar ontmoet je de Heer Jezus Christus weer. Er is hoop. De weg naar het leven in God ligt open.
Dankbaarheid voor deze prachtige mens vervult me. Hij die stierf, zal leven. Het blijde gevoel van Pasen breekt door. Hij mag het Paaslam blijvend loven en eren.
Al voor de tweede maal stuur ik voor deze blog een gregoriaans gezang in. Hoe kom ik zo? Ik, die me zo thuis voel in de gezangen en liederen van mijn generatie, tweede helft twintigste eeuw? Ik zie ook de geweldige kracht van liederen en (bijbel)teksten die zich door de eeuwen heen staande hebben gehouden en hun kracht hebben bewezen. Zeker om een hart te kunnen raken.
Victimae paschali laudes — Laat ons ’t lam van Pasen loven,
immolent Christiani. — het lam Gods met offers eren.
Agnus redemit oves: — Ja, het Lam redt de schapen:
Christus innocens Patri — Christus brengt door zijn onschuld
reconciliavit peccatores. — ons arme zondaren tot de Vader.
Mors et vita duello — Dood en leven, o wonder
conflixere mirando: — strijden te zamen:
dux vitae mortuus, — Die stierf, Hij leeft.
regnat vivus. — Hij is onze koning.
Dic nobis Maria, — Zeg het ons Maria,
quid vidisti in via? — wat is ’t dat je gezien hebt?
Sepulcrum Christi viventis, — ‘Het graf van Christus dat leeg was,
et gloriam vidi resurgentis — de glorie van Hem die opgestaan is,
Angelicos testes, — engelen als getuigen,
sudarium, et vestes. — de zweetdoek en het doodskleed.
Surrexit Christus spes mea: — Mijn hoop, mijn Christus in leven!
praecedet suos in Galilaeam. — Zie Hij gaat u voor naar Galilea.’
Scimus Christum surrexisse — Waarlijk, Christus is verrezen:
A mortuis vere. — stond op uit de doden.
Tu Nobis, victor rex, miserere. — O Koning, onze held, geef ons vrede.